تفکر کردن تنها به یک شیوه محدود نمی‌شود و ما انواع مختلفی از تفکر را در اختیار داریم. یکی از انواع تفکر، تفکر سیستمی است. کتاب صوتی چگونه سیستمی بیندیشیم و سیستمی عمل کنیم، به نویسندگی دکتر شهاب بیرانوند و دکتر خداداد بیرانوند، ویژگی‌های این نوع تفکر را شرح می‌دهد. تفکر سیستمی به نوعی از تفکر اطلاق می‌شود که همه‌چیز را در پیوستگی و ارتباط با هم می‌بیند.
چرا رئیس جمهور باید تفکر سیستمی را بشناسد؟ در دنیای امروز که با پیشرفت‌های سریع تکنولوژیکی، جهانی شدن و چالش‌های بی‌سابقه همراه است، نقش رئیس جمهور هرگز به این اندازه پیچیده و پرچالش نبوده است. برای مقابله با این پیچیدگی، تنها مهارت‌های رهبری سنتی کافی نیست؛ بلکه رئیس جمهور باید تفکر سیستمی را به خوبی درک کند. تفکر سیستمی، رویکردی جامع به حل مسئله است که به روابط و وابستگی‌های درون یک سیستم توجه دارد و برای هر رهبر، به ویژه رئیس جمهور، ضروری است. در این متن به بررسی دلایل نیاز رئیس جمهور به تسلط بر تفکر سیستمی و تأثیر این رویکرد بر تحول حکمرانی و سیاست‌گذاری پرداخته می‌شود.
شکل گیری روش‌شناسی‌های متعدد سیستمی در گذشته، برخی از محققان را بر آن داشت، تا با تعریف معیارهایی به طبقه بندی این روش شناسی ها بپردازند. استفاده از معیارهایی همچون ماهیت مسئله و اهداف رویکردهای سیستمی، از جمله معیارهایی هستند که توسط محققان برای دسته بندی روش شناسی سیستمی مورد استفاده قرار می گیرد.
خیلی وقت‌ها در زندگی، سوزن‌مان روی واکنش گیر می‌کند. دایم مجبوریم مدیریت بحران کنیم و به امور فوری‌وفوتی بپردازیم. به جای اینکه در بالادست به دنبال سرچشمه‌ی مشکلات بگردیم و آن را بخشکانیم، در پایین‌دست به آن‌ها، پینگ‌پونگی پاسخ می‌دهیم. به همین صورت، پلیس‌ها دنبال دزدها هستند؛ پزشکان بیماری‌های مزمن را درمان می‌کنند و کارمندان بخش خدمات مشتری، گِله‌گزاریِ ملت را رفع و رجوع می‌کنند. اما به راستی چرا تلاش‌های ما این‌قدر واکنشی‌ست تا پیش‌گیرانه؟
ما می‌توانیم به پدیده‌های جهان با استفاده از دو نگرش ایستا و پویا نگاه کنیم. در نگرش ایستا به جهان در یک مقطع زمانی مشخص نگاه می‌شود. در نگرش پویا، به پدیده‌ها و رخدادها در طول زمان نگاه می‌شود. نادیده گرفتن پویایی ذاتی پدیده‌ها باعث گرفتن تصمیمات ضعیفی می‌شود که به جای حل مسئله، مسائل جدیدی را ایجاد می‌کند و به چالش‌های موجود پروبال می‌دهد.
حوزه تفکر سیستمی و یادگیری سازمانی شامل تعداد زیادی مفاهیم مرتبط به هم اعم از پویایی سیستم ها (مطالعه رابطه علت و معلولی و همچنین تاخیرها در سیستم های پیچیده) تا مدل های ذهنی (باورهای عمیق، فرضیات، داستان ها و تصاویر و نحوه باور ما به اینکه جهان چگونه کار می کند) می باشد. آنچه شما با استفاده از این تمرینات تجربه می کنید، بستگی به یکپارچگی ماهرانه مفاهیم کلیدی، نظریه‌ها، تکنیک‌ها و تمرینات تجربی، آشنایی شما با مفاهیم تفکر سیستمی، بینش و انرژی فرد تسهیلگر دارد. به طور تجربی، شما آگاهی خود در مورد «عادت های ذهنی» را که در یک متفکر سیستمی یافت می شود، افزایش می دهید. این تمرینات به جهت ارتقاء سطح آگاهی در خصوص شیوه تفکر، دیدن و تعامل با جهان می باشند. بهترین کاربرد آن ها در یک طرح به هم پیوسته و تقویت شده است که نظریه ها، مفاهیم و مدل ها را پوشش دهد و شامل نکات تحلیلی مرتبط و همراه با جزئیات حاصل از تجربه مشارکت کنندگان باشد.
جزوه «تفکر سیستمی در مدیریت سازمان» به همت گروه آموزش و توسعه کارکنان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در تابستان 1401 تدوین شده است.
سیستم‌ها فرایندهای تکراری هستند که بدون در نظر گرفتن اندازه کسب و کار یا صنعت یا محل کار می‌کنند. سیستم‌ها به شما اجازه می‌دهند رویه‌ها و کارهایی را که در یک واحد سازمانی یا کسب و کاری خاص انجام شده را کپی کرده و دقیقاً در نقاط مختلف دیگری انجام دهید تا بتوانید کسب و کارتان را توسعه و رشد دهید.در آکادمی سیستم سازی کسب و کار میخواهیم به شما مشاوران و صاحبان کسب و کار، سیستم سازی در کسب و کار را بیاموزیم تا بتوانید خودتان سیستم ساز کسب و کارتان شوید.
تفکر سیستمی راه های قدرتمندی برای درگیر شدن با موقعیت های آشفته به ما می دهد. در این دوره رایگان، با درک چگونگی تشخیص پیچیدگی، اصول تفکر سیستمی را کشف خواهید کرد.
تفکر و عمل سیستمی چیست؟ ماهیت تفکر و عمل سیستمی در "دیدن" جهان به شیوه ای خاص است، زیرا نحوه "دیدن" چیزها بر نحوه برخورد شما با موقعیت ها یا انجام وظایف خاص تأثیر می گذارد. این دوره رایگان به شما کمک می کند تا با مشکلات تعریف یک سیستم آشنا شوید و برخی از مفاهیم کلیدی مورد استفاده در نظریه سیستم ها را برآورده کنید: مرز سیستم، محیط، بازخورد مثبت و منفی و ...
